Wielu pracodawców i pracowników zadaje sobie pytanie: czy szkolenie okresowe BHP musi odbywać się co rok? Odpowiedź brzmi: tak – ale tylko w przypadku pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach pracy. Co to oznacza w praktyce i kto dokładnie podlega takiemu obowiązkowi? Wyjaśniamy.
Czym są szczególne warunki pracy?
Szczególne warunki pracy to sytuacje, w których wykonywane zadania wiążą się z wysokim ryzykiem dla zdrowia lub życia pracownika, np.:
- praca na wysokości,
- kontakt z substancjami chemicznymi,
- obsługa maszyn niebezpiecznych,
- praca w warunkach skrajnych temperatur, hałasu lub zapylenia,
- praca w przestrzeniach zamkniętych lub trudnodostępnych (np. zbiorniki, kanały),
- kontakt z czynnikami biologicznymi, promieniowaniem, wysokim napięciem itp.
Tego rodzaju prace wymagają większej świadomości zagrożeń, a więc również częstszych szkoleń BHP.
Szkolenie okresowe co rok – kogo dotyczy?
Zgodnie z przepisami, szkolenia okresowe raz w roku obowiązują pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, jeśli wykonują prace szczególnie niebezpieczne. Przykłady takich zawodów to:
- monterzy rusztowań,
- spawacze,
- operatorzy ciężkiego sprzętu,
- pracownicy budowlani,
- magazynierzy pracujący z wózkami widłowymi,
- laboranci chemiczni,
- osoby pracujące z materiałami wybuchowymi.
W pozostałych przypadkach – np. przy stanowiskach administracyjno-biurowych – szkolenia okresowe odbywają się rzadziej, zazwyczaj co 5 lub 6 lat.
Dlaczego coroczne szkolenie jest ważne?
Prace w szczególnych warunkach wiążą się z dynamicznie zmieniającym się środowiskiem i technologią. Coroczne szkolenie:
- przypomina o zasadach bezpiecznej pracy,
- uświadamia nowe zagrożenia,
- zapewnia aktualną wiedzę o przepisach i procedurach,
- zwiększa czujność i odpowiedzialność pracownika,
- zmniejsza ryzyko wypadków i chorób zawodowych.
Co grozi za brak szkolenia?
Brak ważnego szkolenia BHP może skutkować:
- mandatem od Państwowej Inspekcji Pracy,
- odpowiedzialnością cywilną i karną pracodawcy w razie wypadku,
- unieważnieniem ubezpieczenia pracownika.
Dlatego warto regularnie monitorować terminy szkoleń i dbać o ich aktualność – szczególnie przy stanowiskach podwyższonego ryzyka.
Podsumowanie
Szkolenie okresowe co rok to obowiązek wynikający z przepisów prawa pracy dla pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach. Częste przypominanie zasad BHP to nie formalność – to realne działanie chroniące zdrowie i życie. Dla pracodawcy to również forma zabezpieczenia prawnego i organizacyjnego.
Pamiętaj – bezpieczeństwo to nie koszt, to inwestycja.